Power van de Paardenbloem

De Power van de PAARDENBLOEM!
Taraxacum officinale (Latijn).
 
Mijn liefde voor kruiden is groot. Met name mijn liefde voor de Westerse kruiden die vrijwel iedereen wel kent. Dat maakt het Abracadabra gehalte minder groot denk ik. Wat ik prettig vind is om de geneeskrachtige toepassingen capaciteiten en kenmerken van een plant te bestuderen waarvan ook daadwerkelijke wetenschappelijke studies en bewijzen zijn. Er is dan ook weinig zweverigs aan Fytotherapie de benaming voor kruidengeneeskunde.
 
Veel mensen verwarren fytotherapie met homeopathie maar hier zijn wezenlijke verschillen in.
Een belangrijk verschil is bijvoorbeeld dat fytotherapie uitgaat van de biologische beschikbaarheid van inhoudsstoffen van planten en homeopathie met de ‘energetische afdruk’ daarvan. Homeopathie maakt hiervoor gebruik van zeer verdunde substanties, waar vrijwel geen moleculen meer te vinden zijn van de oorspronkelijke werkzame stoffen. Fytotherapie maakt juist gebruik van die werkzame stoffen.
 
Dus bij deze wil ik beginnen met het benoemen van de inhoudsstoffen van deze bijzonder geneeskrachtige plant.
 
Inhoud stoffen van de wortel:
 
bitterglycosiden (taraxacine)
looistoffen
triterpeen (inclusief taraxol en taraxsterol)
fytosterol
etherische olie
choline
asparagine
koolhydraten (inclusief inuline, tot 40% in de herfst, 2% in de lente)
pectine
phenolische zuren
vitaminen zoals vitamine A en C.
kalium
Inhoudsstoffen van de bladeren:
 
bitterglycosiden
carotenoïde (inclusief luteïne en violaxanthine)
trapezoïden
choline
mineralen: ijzer, silicium, magnesium, kalium, zink en mangaan
vitaminen A, B, C, D (het gehalte aan vitamine A is hoger dan dat van wortels)
 
Waar is dat goed voor?
 
Als geneeskruid gebruikt men de bladeren en de wortel.
De wortel van de Paardenbloem oogst je in de lente, als je een hoog bitterstofgehalte wilt en in de herfst als je een hoog inulinegehalte prefereert. Oogst wortels van planten die minstens 2 jaar oud zijn, deze zijn stevig en vlezig, deze planten kun je herkennen aan een in vergelijking grotere bladrozet en een 'vol' uiterlijk.  De bladeren en de bloemen kan men het beste oogsten in de maand april, dan is het gehalte aan mineralen en vitaminen het hoogst. Kijk ook goed uit waar je de plant oogst, in weiden waar veel dieren lopen is de grond verontreinigd, langs wegen is de Paardenbloem ook ongeschikt voor consumptie, dit vanwege het verkeer.
 
Eigenschappen (wortel): Leverversterkend, galopwekkend, laxerend, ontgiftend.
 
Eigenschappen (bladeren): Urinedrijvend, zuiverend.
 
Uitwendig: Het melkachtige sap uit de stengels werkt, bij intensief gebruik, tegen wratten.
 
Inwendig: De wortel is het meest heilzaam voor de lever. Gebruik het bij leverproblemen, ontstekingen van de galblaas, lichte geelzucht, indigestie, chronische constipatie en constipatie tijdens de zwangerschap.
Het blad bevorderd het urineren. Gebruik het bij urineretentie, nierstenen, bedwateren (neem het dan ’s ochtends) en bij blaasontsteking (in combinatie met andere kruiden zoals Berendruif en brandnetel).
 
De wortels en de bladeren samen worden vanwege hun heilzame werking op lever en nieren, toegepast om het lichaam te ontgiften. Door deze werking is de plant ook goed bij chronische pijnklachten, reumatiek, artritis en huidaandoeningen.’ Vooral de bladeren maar ook de wortel van de Paardenbloem hebben een sterk urinedrijvende (diuretische) werking. Dit heeft voordelen als men oedeem wil behandelen, vooral als het vocht vasthouden te maken heeft met een falende hartfunctie, maar ook bij ascites (vasthouden van vocht in de buikholte, een veel voorkomend bijverschijnsel van meerdere klachten). De werking is vergelijkbaar met het reguliere middel Frusemide, maar dan zonder de kaliumondermijnende werking van dit laatste middel en andere reguliere diuretica. Juist kalium is belangrijk bij het goed functioneren van de hartspier. Vooral bij mensen die reguliere hartmedicatie op basis van Digitalis gebruiken (digitaline), is het verlies van kalium een nare bijwerking omdat digitaline zonder het regulerende effect van kalium tot hartritmestoornissen kan leiden. Paardenbloemblad bevat veel kalium zodat eventueel verlies gecompenseerd wordt.
 
Contra-indicaties
 
Pas Paardenbloem voorzichtig toe als er sprake is van galstenen. Ook bij andere obstructies van de galgangen of stoornissen aan de galgangen kan men beter Paardenbloem laten staan. Gebruik ook voorzichtig bij maagzweren omdat het te veel maagzuur kan produceren wat tot irritatie kan leiden. Kijk uit als men Paardenbloemblad toepast bij diabetes, dit vanwege de sterk urinedrijvend werking.
 
Interacties
 
Gebruik Paardenbloemblad niet als vervanger voor de urinedrijvend middelen die men soms nog wel eens krijgt bij hypertensie. Als er gebruik wordt gemaakt van reguliere diuretica, insuline of andere medicijnen die de bloedsuiker verlagen, gebruik dan alleen Paardenbloem onder medische supervisie. Vermijdt het gebruik van Paardenbloem als men bezig is met een antibioticakuur (vooral ciprofloxacin, ofloxacin, lomeflaxin, norfloxacin en enoxacin), omdat het kan verhinderen dat deze antibiotica pieken in het bloed, waardoor ze minder werkzaam zijn.  Sommige mensen reageren allergisch op Paardenbloem, vooral op het latex in de stengels en bladeren.
 
Recepten
 
Paardenbloemkoffie.
 
Oogst de lange penwortel en wrijf de modder van de wortel. Hak de wortel in stukjes en rooster ze in een middelwarme oven tot ze droog en enigszins verschroeid zijn. Maak hiervan een aftreksel. Eventueel mengen met cichorei.
 
Paardenbloembladeren in salades.
 
Paardenbloem is heerlijk in salades en gezonder dan een kropsla. Zo bevat paardenbloem meer vitaminen C, E en betacaroteen en meer mineralen zoals calcium. De jonge bladeren smaken het best. Door de bladeren eerst enkele minuten in water te leggen zal de smaak minder bitter worden. De stengels zijn niet smakelijk om te eten, maar een stengel met bloem is wel een mooie decoratie. Snijd hiervoor de stengel (met daaraan de bloem) in de lengte in vieren en leg dit in water. Na enkele minuten zal de stengel opkrullen.
 
Paardenbloem “honing”.
 
Dit drankje ziet eruit als honing en smaakt naar honing, maar is eigenlijk een siroop.
 
Benodigdheden:
400 gram paardenbloemen
1 kg suiker
2 geperste citroenen
 
Werkwijze:
Was de bloemen en droog ze hierna. Doe de bloemen in 1 liter water. Kook het water en laat het hierna 24 uur staan. Zeef het bruin geworden water. Voeg dan de suiker toe en laat het geheel indikken door het te verwarmen. Voeg dan het citroensap toe.
 
Paardenbloem Pesto
 
Flink wat blad, knoflook, veel olijfolie en citroensap zijn de basis. Maak er humus van door er een blik kikkererwten aan toe te voegen. Of doe er wat zongedroogde tomaatjes of kaas bij. Net wat je leuk vindt. Staafmixer erop… en klaar!

Daisy